Home page Zoeken
top

Vogelsoorten → Watersnip

Alle Strandlopers:
[euring: 5190]
Familienaam: Strandlopers (Scolopacidae) Voor de wetenschappeljke namen wordt de indeling gevolgd van 'Dutch Avifauna' en 'Waarneming.nl'. Dat is niet altijd dezelfde indeling als die op andere sites.

Klik deze info-button voor lijst van dutchavifauna,
klik de button links voor waarneming.nl.

Latin: Gallinago gallinago | English: Common Snipe
Deu: Bekassine | Fran: Bécassine des marais | Esp: Agachadiza com£n…


De Watersnip is een typische snip met zeer lange snavel. Hij heeft opvallende strepen op z'n kop en rug en gebandeerde flanken. Die tekening biedt de snip op de grond uitstekende camouflage. En hij vertrouwd hierop want vliegt pas weg wanneer hij zich van echt dichtbij bedreigd voelt (10-15 m). Deze snip vliegt dan luid roepend en zig-zaggend omhoog en ver weg.

Het is een jaarvogel; onze broedvogels trekken in de winter vooral naar Zuid-Europa en worden dan vervangen door trekkende soortgenoten.

De Watersnip is sterk gebonden aan natte bodems, met een voorkeur voor natte veengrond. Met zijn lange snavel zoekt hij daarin naar voedsel, vooral ongewervelden als wormen, slakken en larven. Als de bodem opdroogt verdwijnt dat voedsel en wordt het bovendien moeilijker om diep in de bodem naar voedsel te peuren. Opdrogende klei krijgt een keiharde toplaag en ook droge veengrond wordt te taai en klinkt in; beide zijn daardoor ongeschikt.

De vochtigheid van de bodem en de daaraan gekoppelde voedselbeschikbaarheid bepalen in hoge mate de geschiktheid als broedgebied. Ook de structuur moet in orde zijn. Watersnippen foerageren én broeden verborgen en ze verlangen niet te korte vegetaties van grassen, zeggen of russen. Belangrijk is de aanwezigheid van kleinschalige mozaïeken met pollen, natte laagtes, greppels, drassige slootkanten en dergelijke. Ze broeden ook in gemaaid rietland. De vochtigheid van de toplaag van de bodem is zó belangrijk, dat die in grote mate bepaalt of en wanneer watersnippen gaan broeden. Zo gaan ze in overstroomd gebied (uiterwaarde, beekdal) pas broeden als het water is gezakt; daardoor kan het best zijn dat ze dan pas in juli tot broeden komen. Watersnippen maken een goed verborgen nest in een kuiltje in de grond, meestal vlakbij water. Het legsel bestaat uit 4 eieren die door het vrouwtje worden uitgebroed. Beide ouders verzorgen de jongen.

Behalve vocale geluiden maakt de Watersnip maakt nog een ander, bijzonder geluid dat tijdens de balts te horen is. Dat wordt voortgebracht door met de gespreide staart onder een steile duikhoek de snelheid te laten oplopen. Lees meer in het blokje 'Het baltsgeluid van de Watersnip' en beluister het onderaan de pagina ('Vogelzang en/of andere geluiden').

Tekst deels gebaseerd op een artikel in Vogelnieuws van jan 2013

Klik de knop rechts voor de kaart met het areaal van de Watersnip [credits xeno-canto] → kaart
Het baltsgeluid van de Watersnip
Tijdens de baltsvlucht maakt de Watersnip [♂] een bijzonder geluid met zijn staart dat in het Engels 'drumming' wordt genoemd en wel wordt vergeleken met het geblaat van een geit [¹]. De algemeen geaccepteerde idee was dat de snip enkele stijve buitenste staartveren heeft, die tijdens een duikvlucht worden gespreid en door de windsnelheid gaan resoneren. Dat is, blijkt nu, maar deels waar.

Een team Engelse onderzoekers heeft high-speed

Foto: Markus Varesvuo www.arkive.org
filmbeelden en baltsvluchten bestudeerd en het mechanisme achter dit geluid kunnen vaststellen. Ze hebben o.a. een stel buitenste staartveren in een windtunnel vastgezet en er proeven mee gedaan. De gemaakte filmbeelden tonen aan dat die buitenste staartveren niet stijf staan, integendeel, ze zitten juist heel flexibel vast aan een soort 'slap scharnier' waaraan ze op en neer kunnen bewegen. Zodra de vogel een snelheid overschrijdt van zo'n 50 km/u gaan deze buitenste veren 'flutteren' [²] en dat maakt het bijzondere geluid. In horizontale vlucht haalt het mannetje deze snelheid niet en daarom moet hij telkens even aanduiken om die snelheid wel te kunnen halen. Lees het hele verhaal via deze link.

Meer informatie in de WIKIPEDIA ) (Engelse tekst).

[¹] een goed Nederlands woord ervoor heb ik nog niet kunnen vinden [DB].
[²] Aeroelastische flutter is een aerodynamische term die een staat beschrijft waarin een (vliegtuig)vleugel uit zichzelf gaat vibreren en torderen; de uitslagen versterken zichzelf, worden ongeremd groter en dit mechanisme zal uiteindelijk destructief zijn; vliegtuigvleugels zijn hierdoor afgebroken. Een ander bekend geval van deze flutter is de hangbrug over Tacoma Narrows, die door de wind ongeremd gaat trillen en uiteindelijk breekt en instort.
lees meer…
Broedsucces Watersnip
Onderstaand territorium is vastgesteld in 1 kavel dat 3,42% van Meijendel beslaat.

Overzicht territorium 



Kavel 10/12/761
Totaal één territorium terug 
De Watersnip behoort tot de ecologische groep soorten van riet en andere verlandingsvegetatie en het broedresultaat wordt in de BMP-verslagen bij die groep besproken.
Grafiek is gebaseerd op het Meetnet Broedvogels (BMP). Weergegeven is de jaarlijkse index van de broedpopulatie en de trendlijnen.
Voor een interactieve grafiek van de trend en optioneel wat spreidingskaarten van Sovon klik hier of op de grafiek
De lange snavel van de Watersnip heeft zachte grond nodig om in te boren. 'Natte' bolwerken, zoals in de Zaanstreek en Noordwest-Overijssel zijn echter zeldzaam geworden. Dat heeft alles te maken met ontwatering. Hierdoor neemt de soort al vele tientallen jaren in aantal af en komt hij in boerenland alleen voor indien het waterpeil kunstmatig hoog gehouden wordt.

De ooit forse Nederlandse broedpopulatie, die rond 1970 mogelijk 10.000 paartjes telde, is gedecimeerd en de soort is verdwenen uit grote delen van het land. In de periode 1998-2000 telt de broedpopulatie 1200-1500 paren (bron: Sovon).
Bescherming van de Watersnip
Door het voortdurende verdwijnen van natte leefgebieden wordt de stand van de Watersnip ernstig bedreigd. Ten opzichte van de jaren vijftig van de vorige eeuw is de soort met 75% afgenomen. Ook in grote delen van Europa is een afname te zien. Sterke bemaling met ontwatering als gevolg, intensieve landbouw en het verdwijnen van zompige slootkanten zijn de grootste oorzaak. Maar ook de voortdurende jacht op deze soort in zuid van ons gelegen landen, in Frankrijk jaarlijks zo’n 300.000! [*] vormt een bedreiging (bron:  ).
[*] Bron het tijdschrift "Vogels" (voorjaar 2013) van Vogelbescherming Nederland.

Vogelzang en/of andere -geluiden

Klik de knoppen om zang of geluid direct af te spelen.

  • Watersnip - opname: Jarek Matusiak [xeno-canto]
  • Baltsvlucht met flutterende staartveren. Opname: Lars Lachmann [xeno-canto]
  • Vluchtroep. Opname: Lars Lachmann [xeno-canto]
Geluiden zoeken op het internet.
  • In de vogelgids van staan geluiden van de Watersnip.
  • Ook op waarneming.nl zijn van de meeste soorten geluidsfragmenten te vinden.
    Zoek ze via deze link.
  • Xeno-canto is een website waar geluidsopnames van vogels uit de gehele wereld worden gedeeld. Zoek er naar geluiden van de Watersnip
  • via deze link wordt Nederland als zoekgebied ingesteld.
  • via deze link wordt een onbeperkt zoekgebied ingesteld.
 top