De Patrijs heeft een goed camouflerend verenpak en vertrouwd daar op: bij onraad kruipt hij liever weg dan op te vliegen.
De Patrijs is een standvogel van het platteland en een echte grondvogel. Hij wordt vaak een icoon van het agrarisch landschap genoemd, de Patrijs heeft zich namenlijk goed aangepast voor een leven in kleinschalige open gebieden als akkers, heidevelden en hoogveen. De voorkeur gaat daarbij uit naar akkerland, met name als dit beschutting biedt door grasranden, houtwallen, bermen e.d..
De Patrijs heeft een goed camouflerend verenpak en vertrouwt daar op: bij onraad drukt hij zich tegen de grond of kruipt liever weg dan op te vliegen. Wordt er toch gevlogen dan is dat met een snorrende vleugelslag en korte glijmomenten.
In de winter trekken patrijzen in groepen gezamenlijk op. In het voorjaar gaan ze weer uit elkaar, vormen broedparen en gaan op zoek naar een territorium. Het nest wordt in dichte begroeiing op de grond gebouwd. Het vrouwtje bebroedt de ongeveer 10 eieren terwijl het mannetje het nest beschermd.
Het gaat niet goed met deze plattelandsbewoner, sinds de jaren zeventig is de patrijzenstand met ruim 95% afgenomen. De Patrijs is altijd een favoriet doelwit geweest voor jagers, maar het aantal neemt met name dramatisch af door schaalvergroting in de landbouw.
In de winter trekken patrijzen in groepen gezamenlijk op.Foto: vogeldagboek.nl
2013 is het Jaar van de Patrijs
Vogelbescherming en SOVON willen in 2013 het onderzoek naar de Patrijs een extra impuls geven. De gegevens die dat oplevert, moeten leiden tot beschermingsmaatregelen die uitsterven kunnen voorkomen. Daarnaast komen er voorbeeldprojecten die demonstreren hoe een goed patrijzengebied eruit moet zien, en hoe dit ingepast kan worden op het boerenbedrijf.
Daarom hebben Vogelbescherming en SOVON 2013 uitgeroepen tot het 'Jaar van de Patrijs'. Ter voorbereiding hiervan is een literatuurstudie uitgevoerd om een zo compleet mogelijk overzicht te krijgen van de huidige kennis omtrent de Patrijs. Bekijk het kennisrapport via deze link.
Het Jaar van de Patrijs heeft geresulteerd in een rapport (pdf) dat bij Sovonis te downloaden.
Klik de knop rechts voor de kaart met het areaal van de Patrijs [credits xeno-canto] → kaart
Broedsucces Patrijs
Onderstaand territorium is vastgesteld in 1 kavel dat 1,67% van Meijendel beslaat.
De Patrijs behoort tot de ecologische groep soorten van pioniersvegetatie en ruigten en het broedresultaat wordt in de BMP-verslagen bij die groep besproken.
Grafiek is gebaseerd op het Meetnet Broedvogels (BMP). Weergegeven is de jaarlijkse index van de broedpopulatie en de trendlijnen. Voor een interactieve grafiek van de trend en optioneel wat spreidingskaarten van Sovon klik hier of op de grafiek
Rond 1975 was de Patrijs nog een talrijke broedvogel in het grootste deel van het land, hoewel er al sprake was van afname. Sindsdien is 90% van de aantallen verdwenen en zijn grote delen van vooral Midden- en Noordoost-Nederland verlaten. In vergelijking met 1960 is er anno 2012 nog maar vijf procent over van het toenmalige aantal patrijzen. De broedpopulatie telt in 1998-2000 nog 9000-13.000 paren. De afname, die in heel West-Europa plaatsvindt, valt samen met intensivering van de landbouw (bron: Sovon). ↑ top
Bescherming van de Patrijs
De voornaamste oorzaak van de teloorgang van de Patrijs is de grootschalige verandering van het boerenland. Het toepassen van insecticiden en het verdwijnen van akkeronkruiden, overhoekjes en ruige bermen betekent, naast het verlies van dekking en nestgelegenheid, vooral een gebrek aan dierlijk voedsel voor de jongen. Met name in natte voorjaren sterven talloze jongen aan voedselgebrek (bron: ).
Als uitvloeisel van ‘Het Jaar van de Patrijs’ (2013) was Vogelbescherming vanaf 2015 nauw betrokken bij een internationale fondsaanvraag voor de Patrijs bij de EU in het kader van Interreg North Sea. Vijf landen sloegen hiervoor de handen bijeen: België, Engeland, Schotland, Duitsland en Nederland. Oktober 2016 kwam het goede nieuws dat het voorstel van de vijf landen getiteld “PARTRIDGE” is gehonoreerd. Op vogelbescherming.nl is een speciale pagina gewijd aan de bescherming van de Patrijs en “PARTRIDGE”.
Patrijs
).
zang ↓
